Toscane ontdekken

De telefoon wordt niet beantwoord. Mijn vriend maakt een foto en ik loop een beetje te dralen, hopend op een verrassende wending. Ik voel mijn hart in mijn keel kloppen. Op het bordje staat dat hier, in het klooster van Badia in Passignano, een Ghirlandaio te zien is!

Dé Ghirlandaio, leermeester van Michelangelo. Ghirlandaio maakte in de vijftiende eeuw fresco's in heel Toscane. Ook in dit kleine gehucht maakte hij een schildering op de natte kleilaag op de wand van de eetzaal. We zagen een paar van zijn fresco's in Florence, onder meer in de beroemde Dom. Er staan er meer op het lijstje: in San Gigminano, eveneens in de Dom en in Pisa en Volterra.
Michelangelo was voor hij 17 was in de leer in de werkplaats van Ghirlandaio, dus lang voor hij Piëta's beeldhouwde en voor de Paus hem vroeg de aanraking van Adam en God opru het plafond van de Sixtijnse Kapel in Rome te schilderen. Ghirlandaio stond aan de basis van de renaissance. Hij was ook in dit dorpje, in het versterkte klooster, aan het werk.

Badia in Passignano

 We rijden de Chianti-route en zagen op de kaart dat zich dicht bij ons appartement een oud klooster bevindt. We rijden er naar toe en lezen op een keurig bordje, tot onze verbazing, dat zich binnen de muren dit fresco bevindt. Er staat een telefoonnummer bij.

Het grind knerpt. Er komt een grijze auto aanrijden. Er stappen drie mensen uit, de chauffeur laat de motor draaien. "Ha, er gebeurt iets", denk ik. "Zouden we dan toch..."

Een vrouw met lang zwart haar maakt grote gebaren. Ze praat Amerikaans, loopt op hoge hakken door het grind en drukt op een bel. Een minuutje later gaat er boven een raam open. Er gaat een man uit het raam hangen. Ze praat Italiaans met hem.
Mijn vriend begint een praatje met haar. Ze is Christina, een Amerikaanse Italiaanse, ze leidt Amerikanen rond in Toscane. Ze wil hen het fresco van het Laatste Avondmaal laten zien, dat in de refter van het klooster hangt. Ghirlandaio heeft het geschilderd. 'Ken je hem?', vraagt ze. Het fresco is gerestaureerd, haar Amerikaanse vrienden hebben de restauratie gesponsord. Net op tijd, want het klooster heeft een veelbewogen geschiedenis. Eerst een benedictijner orde, toen verkocht aan de plaatselijke grootgrondbezitter, die de monniken toestond er te blijven wonen. De monniken kochten het terug, maar later kwam het in handen van een Poolse graaf die het naar zijn smaak verbouwde en er graag feesten gaf.

De man, die eerder uit het raam hing, doet de deur open. We lopen mee. Hij vertelt wat we net al hoorden van Christina. Ze vertaalt het gedwee en alsof ze het voor het eerst hoort, in het Engels. We lopen langs de wapens van de graaf en zien dan, nadat er een deur is opengegaan, 10 meter breed, Het Laatste Avondmaal. We lopen de refter, de eetzaal van de monniken, binnen. Christina vertelt dat de monniken niet spraken tijdens de maaltijd. Een van hen stond op de kansel en las voor uit de Heilige Schrift. Het Laatste Avondmaal van Jezus, voor hij gekruisigd werd, heel toepasselijk voor deze plek. 

Het is een rustig fresco, met prachtige gezichten van de discipelen en Jezus. En de details! Karaffen, glazen,een blauwe schaal, kazen, brood en bestek. Alsof je zo aan kunt schuiven. In de vloer is duidelijk het perspectief te zien. Dat was een heel nieuwe schildertechniek, onbekend in de Middeleeuwen. In de schilderkunst werd met nieuwe wetenschappelijke kennis geëxperimenteerd. Ernaast hangt een nogal schreeuwerig bord met de namen van de sponsoren van de restauratie.

We zijn sprakeloos. Kunnen het bijna niet geloven. We lopen naar buiten, na de monnik een tientje in zijn hand gedrukt te hebben. We bedanken Christina. 'It's a pleasure', zegt ze. Ze geeft ons een kaartje, stapt in de auto en weg is ze. 

Thuis in Romita vertellen we wat we beleefd hebben aan Valeria, onze gastvrouw. Ze is verrast, meestal is de deur gesloten. Ze bevestigt dat het echt waar is wat we zagen. En ze vertelt dat we het klooster kunnen zien vanaf onze veranda. Het klooster is een heuvel verderop.