Grote kunst, size matters

In de VS hield ik rekening met grote bomen, grote auto's, grote porties, sloten koffie, dikke mensen. Maar grote schilderijen? Dat was niet het eerste waar ik aan dacht. Maar in het Moma in San Francisco zagen we veel grote doeken.
Naast de thrill om nu in het echt te zien, wat ik alleen van plaatjes kende, bijvoorbeeld "Elvis" van Andy Warhol, "Paintings on the wall" van Sol Lewitt en "Live ammo (Tzing!)" van Roy Liechtenstein, zag ik ook werk van Amerikaanse kunstenaars met wie ik nog niet zo bekend was.

Andy Warhol, Dolly Parton and me. Of zoals de Amerikanen zouden zeggen: Me, Andy Warholl and Dolly Parton.

Roy Liechtenstein's commentaar op oorlogsvoering.

Zoals Chuck Close, wiens portretten larger than life zijn. "Agnes" uit 1998 bijvoorbeeld meet 259 x 213 cm. Hij maakt een polaroid en vergroot het met een raster uit. De hokjes zijn met roze, groen en blauw mozaiek-achtig beschilderd. Van dichtbij zie je niet wat het voorstelt, zijn ze een abstract feest van kleur en op afstand zie je een heel precies portret. Ik zag pas echt hoe goed de detaillering was toen ik terug kwam lopen van een andere zaal. Vier reuzeportetten, die de geportretteerde Agnes zelf als superhuman beschreef. Wat ik zag was monumentaal en intiem tegelijk.

Agnes

"Bracket" uit 1989 van Joan Mitchell meet 270 x 471 cm.  Het is een drieluik met wervelende vormen en prachtig van kleur. Volgens de catalogus het spel van zonlicht op bomen en bloemen en de lucht erin en omheen. Is het een landschap? Ik vind het meer een herinnering aan wat je voelt als je op een zomerse dag de deur uit stapt, als je ogen moeten wennen aan het felle licht. Het is zo groot, dat ik dat ook werkelijk voelde en met mijn ogen knipperde. Mitchell schilderde 's nachts, dat kon ik me dus wel voorstellen, ze schilderde haar herinnering.

Het was de eerste keer dat ik werk van Elsworth Kelly zag, en wel meerdere zalen met grote werken. Ik was heel nieuwsgierig naar de heldere vormen en primaire kleuren. Ik werd er rustig van en voelde verwantschap met Mondriaan's vlakken, kleuren en streven naar harmonie. Hij wilde eerlijk werk maken, ontdaan van het "I made this". Alleen dan kon je de ware bedoeling begrijpen en voelen, vond hij. Het was heel fijn om in die zalen te zijn. Verrassend was Cité, 20 panelen met zwart-witte banen, waardoor je het idee krijgt van een wapperende vlag. Hij had gedroomd dat hij op een steiger staand, dit werk maakte met kinderen. Wakker geworden knipte hij vormen uit  en rangschikte ze net zo lang tot hij het beeld had gekregen dat hij in zijn droom zag.

Een schoolklas bespreekt Cite van Elsworth Kelly.

De grote schilderijen kwamen heel mooi tot hun recht. Maar wat wil je ook, het was een heeel groot museum.