Meet Vasari

Het is nog niet zo lang geleden dat ik over Vasari hoorde. Een vriend vertelde me over hem. In Toscane kom ik hem overal tegen.

Het wemelt werkelijk van werk van hem
in Toscane.

Ik gok dat de Vasari-gang uiteindelijk zijn bekendste werk is, dankzij 'Inferno' van Dan Brown. We hebben de gang, een privé- pad, eens goed bekeken in Florence. Vasari ontwierp deze privé-gang voor de puissant rijke familie De' Medici. De familie wilde ongestoord binnendoor vanuit hun woning Palazzo Pitti naar het Uffizi en Palazzo Vecchio kunnen gaan. Ze hoefden trouwens niets eens te lopen, er was een karretje waar je in kon gaan zitten.

De gang begon bij de Grot in de  Boboli tuinen

wikkelde zich om een toren heen

ging over de Ponte Vecchio

Naar het Uffizi

Het pad loopt boven over de Ponte Vecchio en gaat buiten om een toren heen. Deze omweg werd gemaakt omdat de eigenaar geen toestemming gaf om gebruik te maken van de toren. Het zwevende pad komt uit bij de merkwaardige Grotto di Buontalenti in de Boboli tuinen achter Palazzo Pitti.

De De' Medici is de beroemdste familie van Florence. Vasari was hun huisarchitect. De' Medici begonnen als bankiers van de paus en werden hertogen van Florence. Cosimo I was de eerste groothertog van Toscane. Een actieve familie. Ze beschermden Galilei toen hij zijn theorie lanceerde, die de kerk niet beviel. Ze kochten beelden die gedolven waren in Rome. Ze stichtten het eerste museum, het Uffizi. Ze gaven opdrachten aan kunstenaars als Michelangelo en, zoals we al zagen, Vasari.
Het Uffizi zelf is trouwens ook een ontwerp van Vasari. En de beschildering van de koepel van de Dom in Florence is een van de laatste werken van zijn hand, dat hij niet af kon maken. Ook de verbouwing van de Santa Croce staat op zijn naam, zo kan ik nog wel even doorgaan.
Een veelzijdig man, deze Vasari. Architect, schilder, dat zagen we in Florence.

We gingen naar Arezzo, de stad waar Vasari vandaan komt. We liepen het Piazza Grande op en daar zag ik Caffe Vasari. Een heerlijk Italiaans café aan een bogengalerij. Die ontworpen was door Vasari trouwens. En de prachtige kerk waar we zicht op hadden, de Pieve di Santa Maria was verbouwd door Vasari om er plaats te maken voor een familiegraf.

In Arezzo is ook Casa Vasari te bekijken, het woonhuis van Vasari. Hij verbouwde het eerst en heeft de volgende 20 jaar de wanden en plafonds beschilderd. Met fresco's van scènes uit mythen en uit de bijbel.

En je kunt er zijn verzameling schilderijen zien.
Dit was nieuw voor me. Die vriend vertelde me namelijk over Vasari de schrijver. Vasari schreef namelijk ook nog een boek over de levens van tientallen kunstenaars en wordt beschouwd als de eerste kunsthistoricus. Hij schreef 'De levens van de beroemdste schilders, beeldhouwers en architecten van Cimabue tot deze tijd' in 1550. Hij had zelfs nog tijd voor een nieuwe uitgave in 1568. Dankzij dit boek weten we dat Michelangelo in zijn kleren en met laarzen aan sliep omdat hij zich geen tijd gunde om zich uit te kleden.
Het bevat ook een beschrijving van leven en werk van Vasari zelf.

Vasari heeft het plafond van zijn huis beschilderd

Het boek inspireerde ook een Nederlander, Carel van Mander. Hij ontmoette Vasari, vlak voor Vasari's dood en in 1604 schreef deze Nederlander het Schilderboeck. Hij beschrijft er zijn ontmoeting met Vasari in.
De stukken over Vasari kan ik nergens meer vinden. Ik was in zijn huis, ik liep door zijn bouwwerken, zag zijn fresco's en schilderijen, las zijn geschriften. Een druk baasje, maar de man is verder raadselachtig voor me gebleven. Net zoiets als bij Mozart en Caglieri. In die film met die giechelende Mozart zie je Mozart achteloos bedrieglijk eenvoudige composities maken. Caglieri, zijn docent, speelt heel goed piano, volgens de regelen der kunst. Hij ziet het talent van zijn leerling. Hem zijn we vergeten. Net zoals Vasari mij niet bekend was.